Ảnh minh họa

Búp bê gỗ matryoshka hay búp bê làm tổ là một biểu tượng nổi tiếng của nước Nga. Đó là một bộ gồm những con búp bê rỗng ruột có kích thước từ lớn đến nhỏ. Con búp bê nhỏ nhất sẽ được chứa đựng trong lòng búp bê lớn hơn nó một chút và cứ thế cho đến con lớn nhất sẽ chứa tất cả những con búp bê còn lại trong bộ. Hình ảnh vui tươi và dáng vẻ ngộ nghĩnh của búp bê matryoshka đã rất quen thuộc với nhiều người nhưng không phải ai cũng hiểu rõ lịch sử của nó.

Có hai câu chuyện liên quan đến sự ra đời của búp bê matryoshka. Câu chuyện thứ nhất cho rằng, nó được lấy cảm hứng từ búp bê trong Thất Phúc Thần theo truyền thuyết của Nhật Bản. Câu chuyện thứ hai cho rằng, nó được lấy cảm hứng từ quả trứng phục sinh.

Song, câu chuyện được nhắc đến nhiều nhất là sau khi nhìn thấy những con búp bê của người Nhật trong nhà ông Mamontov, họa sĩ Sergei Maliutin đã quyết định tạo ra những con búp bê tương tự như vậy nhưng mang những nét đặc trưng của văn hóa Nga. Những con búp bê của Maliutin sau đó đã được vợ ông gửi đến tham dự triển lãm Paris vào năm 1900 và giành được giải thưởng đặc biệt. Chính giải thưởng này đã mở đường đưa búp bê matryoshka ra thế giới.

Bộ búp bê Matryoska thường có ít nhất là 5 con. Bộ nhiều con nhất hiện nay là 72 con, trong đó con nhỏ nhất chỉ cao 1mm.

Theo các nghệ nhân, loại gỗ tốt nhất để làm búp bê matryoshka là gỗ cây Đoan, loài cây thường được đốn vào mùa xuân. Cây sẽ được để ngoài trời từ 2 đến 3 năm để gỗ khô đi. Gỗ sau khi tiện sẽ được đưa đến nhà máy để mài bóng và sau đó chuyển đi vẽ trang trí. Diện mạo của các búp bê Matryoska trong cùng một bộ thường cùng thuộc một chủ đề nào đó, như bộ búp bê thôn nữ hay bộ búp bê các nhân vật trong truyện cổ dân gian Nga.

Matryoshka là một trong những từ tiếng Nga mà người nước ngoài biết đến nhiều nhất. Đối với người Nga, búp bê matryoshka không chỉ đơn thuần là một món đồ chơi mà nó còn là linh hồn của nước Nga.

Hồng Anh