Mấy năm gần đây, số lượng HTX được thành lập mới trên địa bàn tỉnh không ngừng tăng, song nếu đánh giá về chất lượng thì cần phải được các ngành, các cấp quan tâm nhiều hơn. Bởi trên thực tế có không ít HTX được thành lập chỉ mang tính hình thức, chứ không hoạt động hoặc chỉ họat động cầm chừng, nhất là đối với các HTX trên lĩnh vực sản xuất nông nghiệp. Tìm giải pháp thích hợp để nâng cao chất lượng hoạt động của các HTX nông nghiệp, đáp ứng nguyện vọng của nông dân là vấn đề cấp thiết hiện nay.

Vào thời điểm hiện tại, tỉnh Vĩnh Long có 34 HTX nông nghiệp trong số 94 HTX của toàn tỉnh. Thế nhưng theo đánh giá của ngành nông nghiệp thì quy mô của các HTX nông nghiệp trên địa bàn tỉnh vẫn còn nhỏ và số HTX hoạt động hiệu quả thấp còn chiếm đa số. Kết quả khảo sát của Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh cho thấy, trong số 34 HTX nông nghiệp thì chỉ có 8 HTX hoạt động sản xuất kinh doanh có lãi, 26 HTX còn lại đang trong tình trạng hoạt động cầm chừng và phần lớn HTX không có trụ sở làm việc. Trong 5 năm qua, toàn tỉnh thành lập mới được 29 HTX nông nghiệp nhưng cũng chừng ấy thời gian đã có 15 HTX phải giải thể do hoạt động không hiệu quả.

Ông Nguyễn Thanh Bình, Trưởng phòng Kinh tế hợp tác và trang trại – Chi cục PTNT Vĩnh Long cho biết: “HTX trong lĩnh vực SXNN còn nhiều khó khăn bất cập. Ban chủ nhiệm HTX đa số chưa qua đào tạo nghiệp vụ cho nên điều hành 1 tập thể gặp trở ngại. Khi có HTX rồi thì lúng túng trong hoạt động. Thứ 3 là các chính sách của NN hỗ trợ cho HTX, ví dụ như tín dụng ngân hàng chủ trương thì rất nhiều nhưng thực tế HTX không tiếp cận được.”

Còn theo ông Phạm Hoàng Vân, Trưởng ban quản trị HTX nông nghiệp & dịch vụ Thành Đông – Bình Tân: “Hiện nay mức tín nhiệm của các HTX được ngân hàng đánh giá rất thấp. Để HTX hoạt động tốt một là nguồn vốn. Thứ 2 là thực sự điều hành của cơ quan nhà nước phải nhiệt tình ủng hộ.”

Ba nguyên nhân chính khiến các HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả chưa cao là do năng lực quản quản lý, điều hành của ban quản trị HTX còn yếu, không có phương án sản xuất kinh doanh hợp lý và thiếu vốn hoạt động nên không đủ sức cạnh tranh với các loại hình kinh tế khác. Cho nên vai trò và lợi thế của kinh tế hợp tác chưa phát huy đầy đủ sức mạnh vốn có trong nền kinh tế hàng hóa theo cơ chế thị trường.

HTX nông nghiệp ở Vĩnh Long rất đa dạng từ hoạt động sản xuất, nhân giống đến dịch vụ… Thế nhưng để các HTX nông nghiệp thoát khỏi tình trạng bế tắc trong hoạt động thì rất cần một giải pháp đồng bộ và hiệu quả.

Theo Thạc sĩ Nguyễn Văn Liêm, Phó GĐ Sở NN-PTNT Vĩnh Long: “Vấn đề trước tiên chúng ta cần quan tâm đó là về con người, làm sao phải chọn được người trong Ban chủ nhiệm có tâm huyết, có chuyên môn, có kiến thức, am hiểu hiểu về thị trường và phải biết cách quản lý. Thứ 2 nữa là chú ý đến nguồn vốn đầu tư, bởi vì hiện nay năng lực về vốn của HTX còn yếu và vấn đề thứ 3 là phải hỗ trợ tạo điều kiện cho các HTX sản xuất kinh doanh có hiệu quả. Có thể là chúng ta liên minh với các HTX và địa phương tiến hành xúc tiến thương mại, tìm thị trường tiêu thụ các sản phẩm, nhất là các nông sản.”

 Nông dân đang cần một sự chuyển biến thật sự từ các HTX nông nghiệp và mong ngày càng có nhiều hơn những HTX làm ăn hiệu quả để an tâm sản xuất. Phát triển kinh tế hợp tác là một trong những chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước và kinh tế hợp tác cũng chính là một trong 19 tiêu chí để xây dựng xã nông thôn mới. Chính vì vậy việc nâng cao chất lượng hoạt động của các HTX nông nghiệp cần phải được sự quan tâm nhiều hơn nữa từ các ngành, các cấp./.

Nguyễn Phước